بعد از ظهر سه‌شنبه سوم تیرماه ۱۴۰۴، صداوسیما در گزارشی تلویزیونی و از طریق خروجی خبرگزاری‌های وابسته، اعلام کرد که در پی آتش‌بس میان ایران و رژیم صهیونیستی، بخشی از محدودیت‌های اعمال‌شده بر اینترنت بین‌الملل از امشب کاهش می‌یابد و زیرساخت‌های ارتباطی کشور در حال بازگشت به وضعیت عادی هستند. اما در این گزارش به رفع فیلتر تلگرام اشاره شد.
تلگرام رفع فیلتر می شود ؟
اما آنچه واکنش گسترده‌تری در میان کاربران و رسانه‌ها برانگیخت، بخشی از این گزارش بود که به موضوع رفع فیلتر یا تداوم فیلترینگ پیام‌رسان‌های خارجی اختصاص داشت. در بخشی از این گزارش آمده است:
«تلگرام به دلیل اتخاذ موضع بی‌طرف و ایستادن در سمت حق، به‌زودی رفع فیلتر خواهد شد؛ اما واتساپ به دلیل همکاری اطلاعاتی با دشمن صهیونیستی، دیگر رفع فیلتر نخواهد شد.»
این ادعا در حالی مطرح شده که تاکنون هیچ اطلاعیه رسمی از سوی نهاد مسئول در حوزه سیاست‌گذاری فضای مجازی یعنی شورای عالی فضای مجازی در تأیید یا رد این خبر منتشر نشده است.
تلگرام رفع فیلتر می‌شود و واتساپ فیلتر برای همیشه
شایان ذکر است که پیام‌رسان واتساپ پیش‌تر در پاییز ۱۴۰۱ فیلتر و در دی‌ماه ۱۴۰۳ به‌صورت موقت رفع فیلتر شده بود؛ اما با آغاز وضعیت اضطراری اخیر در کشور، مجددا تحت محدودیت قرار گرفت. تلگرام نیز از اردیبهشت ۱۳۹۷ تاکنون فیلتر بوده است و رفع فیلتر آن تاکنون به صورت رسمی در هیچ مرجعی تایید نشده است.
از سوی دیگر، منابع مستقل حوزه فناوری هشدار می‌دهند که اظهارنظرهایی از این دست، بدون شفاف‌سازی حقوقی و فنی، می‌تواند باعث افزایش بی‌اعتمادی کاربران و سردرگمی افکار عمومی شود.
با این حال، در صورت تحقق رفع فیلتر پیام‌رسان‌هایی نظیر تلگرام، می‌توان آن را گامی مثبت در راستای بهبود دسترسی عمومی به زیرساخت‌های ارتباطی و تنوع ابزارهای ارتباطی دانست.
شایان ذکر است که سازمان صداوسیما به‌صورت قانونی جایگاهی در فرآیند تصمیم‌گیری درباره فیلتر یا رفع فیلتر پلتفرم‌های ارتباطی و شبکه‌های اجتماعی ندارد. تصمیم‌گیری در این حوزه به‌طور مشخص بر عهده نهادهایی همچون شورای عالی فضای مجازی و کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه است.