انتخاب یک لپ تاپ حرفهای، به خصوص زمانی که پای محصولات سری مک بوک پرو اپل به میان میآید، میتواند چالشی بزرگ باشد. با معرفی نسلهای جدید تراشههای سیلیکونی اپل، یعنی M4 و M5، رقابت در اوج خود قرار گرفته است. اگر شما نیز در دوراهی انتخاب بین مدلهای مجهز به تراشه مک بوک پرو m4 و نسل تازهوارد M5 هستید، این ممطلب دقیقترین راهنما برای شما خواهد بود. هدف ما در این بررسی مک بوک پرو m5 و مقایسه آن با نسل قبل، یافتن پاسخ نهایی برای این سوال است. در نهایت برای سرمایهگذاری حرفهای، خرید مک بوک پرو m5 منطقیتر است یا مدل M4 همچنان یک انتخاب هوشمندانه باقی میماند؟
تفاوت مک بوک پرو M5 و پرو M4 در قلب تپنده
همانطور که میدانیم، اصلیترین وجه تمایز نسلهای مختلف مک بوک پرو، تراشه مرکزی آنها است. تفاوت مک بوک پرو m5 و پرو m4 بیشتر از هر جای دیگری، در معماری سیلیکونی اپل نمود پیدا میکند.
پردازنده مرکزی و ساختار هسته ها
تراشه M4 با استفاده از فرآیند ساخت 3 نانومتری نسل دوم (N3E) تولید شد. در مدل پایه، M4 دارای 10 هسته CPU است (شامل ۴ هسته عملکردی و ۶ هسته بهینهسازی شده برای مصرف انرژی). این تراشه جهشی بزرگ نسبت به M3 در حوزه پردازشهای هوش مصنوعی ایجاد کرد.
اما در مقایسه مک بوک پرو m5 با پرو m4، تراشه M5 با استفاده از فرآیند ساخت 3 نانومتری نسل سوم (N3P) تولید شده است. این بهینهسازی در ساختار ترانزیستورها، امکان افزایش کارایی با حفظ مصرف انرژی یا حتی بهبود آن را فراهم میکند.
| مشخصه | مک بوک پرو M4 (مدل پایه) | مک بوک پرو M5 (مدل پایه) |
| معماری ساخت | 3 نانومتری نسل دوم (N3E) | 3 نانومتری نسل سوم (N3P) |
| تعداد هسته CPU | 10 هسته (4P + 6E) | 10 هسته (4P + 6E) |
| افزایش عملکرد چندرشتهای | مرجع مقایسه | تا 20 درصد سریعتر از M4 |
این تفاوت مک بوک پرو m5 با پرو m4 در معماری، به معنای عملکرد چندرشتهای تا 20 درصد سریعتر در M5 است. این افزایش قدرت، به ویژه برای کاربران حرفهای که به کامپایل کد، رندرینگ 3D، یا اجرای ماشینهای مجازی نیاز دارند، بسیار حیاتی است.
پردازنده گرافیکی و Ray Tracing
پردازندههای اپل در زمینه گرافیک همیشه پیشرو بودهاند. مدل M4 با 10 هسته GPU معرفی شد که برای اولین بار به صورت سختافزاری از قابلیتهای پیشرفته مانند Ray Tracing (رهگیری پرتو) پشتیبانی میکرد و عملکرد گرافیکی را به طور قابل توجهی بهبود بخشید.
تفاوت مک بوک پرو m5 و m4 در بخش گرافیک، صرفا به افزایش قدرت خام محدود نمیشود، بلکه بهینهسازی معماری نیز نقش دارد:
- شتابدهندههای عصبی در GPU: تراشه M5 دارای شتابدهندههای عصبی یکپارچه در هر هسته GPU است. این ویژگی، عملکرد را در بارهای کاری مرتبط با هوش مصنوعی که به GPU وابسته هستند، به شکل چشمگیری افزایش میدهد (تا 1.6 برابر سریعتر).
- Ray Tracing نسل سوم: M5 از موتور رهگیری پرتو (Ray Tracing) نسل سوم بهره میبرد که در مقایسه با نسل دوم در M4، عملکرد سریعتر و رندرینگ را در بازیها و نرمافزارهای طراحی سهبعدی ارائه میدهد.
این بهینهسازیها باعث میشود که M5 در اپلیکیشنهای حرفهای تا 1.6 برابر عملکرد گرافیکی سریعتر و در بازیها تا 1.6 برابر نرخ فریم بالاتر نسبت به M4 داشته باشد.
موتور عصبی و انقلاب هوش مصنوعی
پردازشهای هوش مصنوعی و یادگیری ماشین بخش جداییناپذیر محاسبات جدید هستند. موتور عصبی 16 هستهای در M4 قادر به انجام 11 تریلیون عملیات در ثانیه بود که یک پیشرفت مهم به شمار میرفت.
اما در مقایسه مک بوک پرو m5 و m4، اپل تمرکز ویژهای بر قابلیتهای هوش مصنوعی گذاشته است. M5 قادر است قابلیتهای هوش مصنوعی را تا 3.5 برابر سریعتر از M4 اجرا کند. این جهش، به لطف معماری بهینهشده و شتابدهندههای عصبی یکپارچه، M5 را به یک ابزار بیرقیب برای توسعهدهندگان مدلهای هوش مصنوعی و کاربران نیازمند به پردازشهای سنگین ML تبدیل میکند.
حافظه و هارد پر سرعت SSD
عملکرد کلی یک سیستم به سرعت پردازنده مرکزی آن بستگی ندارد، بلکه نحوه ارتباط اجزای مختلف (CPU، GPU، رم و SSD) با یکدیگر نیز بسیار مهم است.
پهنای باند حافظه یکپارچه
حافظه یکپارچه (Unified Memory) در مک بوکها، دسترسی CPU و GPU به دادهها را بهینه میکند.
| مشخصه | مک بوک پرو M4 (مدل پایه) | مک بوک پرو M5 (مدل پایه) |
| حداکثر پهنای باند | 120 گیگابایت بر ثانیه (GB/s) | 153 گیگابایت بر ثانیه (GB/s) |
| درصد بهبود | مرجع مقایسه | حدود 27.5 تا 30 درصد بالاتر |
این افزایش پهنای باند در M5، یک تفاوت مک بوک پرو m5 و پرو m4 بسیار محسوس است. به گفته اپل، پهنای باند 153 گیگابایت بر ثانیه نه تنها سرعت اجرای برنامهها را افزایش میدهد، بلکه برای اجرای مدلهای زبان بزرگ (LLMs) و هوش مصنوعی مولد به صورت محلی روی دستگاه، حیاتی است و تجربه سریعتری را ارائه میدهد.
سرعت SSD و ظرفیت هارد
سرعت حافظه SSD (ذخیرهسازی داخلی) مستقیما بر زمان بوت شدن سیستم، بارگذاری برنامهها و کار با فایلهای بزرگ اثر میگذارد.
- سرعت SSD: اپل ادعا کرده است که عملکرد SSD در نسل M5 تا 2 برابر سریعتر از مدل M4 است. این بهبود برای ویرایشگران ویدیو و سازندگان محتوا که با فایلهای حجیم 4K و 8K کار میکنند، یک مزیت بسیار بزرگ محسوب میشود.
- ظرفیت ذخیرهسازی: در حالی که مدل M4 حداکثر تا 2 ترابایت حافظه SSD قابل پیکربندی بود (در مدلهای پایه)، مک بوک پرو M5 با ارائه گزینه 4 ترابایتی (برای مدل 14 اینچی) به کاربران حرفهای که به فضای ذخیرهسازی بسیار زیاد نیاز دارند، پاسخ مثبت داده است.
طراحی، نمایشگر و پورت ها
در حوزه طراحی ظاهری، مقایسه مک بوک پرو m5 و پرو m4 نشان دهنده فلسفه ثبات هوشمندانه اپل است.
طراحی و کیفیت ساخت
هر دو مدل M4 و M5 از طراحی نمادین و بدون تغییر مک بوک پروهای جدید با شاسی آلومینیومی آنودایز شده و کیفیت ساخت فوقالعاده بهره میبرند. ابعاد و وزن (حدود 1.5 کیلوگرم برای مدل 14 اینچی) در هر دو نسل ثابت مانده است. این ثبات در طراحی به این معنا است که لوازم جانبی مدل M4 (مانند کیفها، هابها و پایههای خنککننده) کاملا با مدل M5 سازگار هستند. رنگها همچنان به نقرهای و Space Black محدود میشوند.
نمایشگر Liquid Retina XDR
در بخش نمایشگر، هر دو دستگاه از پنلهای پیشرفته Liquid Retina XDR با فناوری Mini-LED استفاده میکنند که کنتراست بینهایت، رنگهای غنی و روشنایی فوقالعادهای ارائه میدهند.
- روشنایی HDR: هر دو مدل تا 1600 نیت روشنایی در محتوای HDR دارند.
- فناوری ProMotion: نرخ نوسازی تطبیقی تا 120 هرتز در هر دو مدل یکسان است.
تفاوت مک بوک پرو m5 با پرو m4 در این بخش ناچیز است و اپل بیشتر تمرکز خود را بر بهینهسازی درونی تراشه و نه ظاهر بیرونی گذاشته است.
پورتها و اتصالات
مدلهای پایه 14 اینچی مک بوک پرو M4 و M5 هر دو دارای پورتهای ضروری زیر هستند:
3 عدد پورت Thunderbolt
- HDMI
- اسلات کارت SDXC
- جک 3.5 میلیمتری هدفون
- پورت شارژ MagSafe
با این حال، یک تفاوت مک بوک پرو m5 و m4 در برخی از کانفیگها وجود دارد:
پورتهای Thunderbolt: مدلهای پایه M5 معمولا با 3 پورت Thunderbolt 4 عرضه میشوند. اما برخی کانفیگهای قدرتمندتر ممکن است دارای پورتهای نسل جدیدتر Thunderbolt 5 باشند (که پهنای باند بیشتری را پشتیبانی میکنند). این یک نکته فنی مهم است که باید هنگام بررسی مک بوک پرو m5 و انتخاب کانفیگ دقیق به آن توجه کنید.
اتصالات بیسیم: M5 به طور استاندارد از Wi-Fi 6E و بلوتوث نسخه 5.3 بهره میبرد، که هر دو در M4 نیز حضور داشتند، بنابراین در این بخش تفاوت عمدهای مشاهده نمیشود.
شارژدهی باتری شاهکار M5
یکی از برجستهترین پیشرفتها در M5، بهینهسازی مصرف انرژی است. مقایسه مک بوک پرو m5 و پرو m4 در این حوزه کاملا به نفع مدل جدید است.
- مک بوک پرو M4: با یک بار شارژ، مدل 14 اینچی M4 تا حدود 22 ساعت دوام باتری در پخش ویدیو یا وبگردی ارائه میداد (بسته به کانفیگ تراشه).
- مک بوک پرو M5: به لطف فرآیند ساخت بهینهتر 3 نانومتری نسل سوم و بهینهسازیهای معماری، مدل M5 میتواند تا 24 ساعت دوام باتری در پخش ویدیو یا وبگردی ارائه دهد.
این تفاوت مک بوک پرو m5 و پرو m4 به میزان 2 ساعت افزایش شارژدهی، یک امتیاز بسیار بزرگ برای کاربران حرفهای است که به طور مداوم در حال حرکت هستند و امکان دسترسی به برق ندارند. M5 عملا شما را از نگرانی بابت شارژ مجدد در طول یک روز کاری کامل رها میکند.
جمع بندی
اگر قدرت هوش مصنوعی و بهینهسازی برای شما اولویت دارد: پاسخ واضح است: خرید مک بوک پرو m5. این دستگاه نه تنها در عملکرد خام بهتر است، بلکه در حوزههای نوظهوری مانند هوش مصنوعی و مدلهای زبان بزرگ، یک گام از مک بوک پرو m4 جلوتر است.
اگر به دنبال بهترین ارزش خرید و عملکرد اثبات شده هستید: به دنبال مدلهای تخفیفخورده مک بوک پرو m4 باشید. این دستگاه همچنان برای 90 درصد کاربران حرفهای، یک ابزار قدرتمند و فوقالعاده است و صرفهجویی در قیمت مک بوک پرو آن را بسیار جذاب میکند.
سوالات متداول در مورد مقایسه مک بوک M4 و M5
آیا مک بوک پرو M5، هیت بیشتری نسبت به M4 تولید می کند؟
خیر، به طور کلی خیر. یکی از بزرگترین مزایای تراشه M5، استفاده از فرآیند ساخت 3 نانومتری نسل سوم است که نسبت به N3E در M4، بهینهسازیهای قابل توجهی در بهرهوری انرژی دارد.
اگرچه M5 تا 20 درصد عملکرد CPU و 1.6 برابر عملکرد GPU بالاتری دارد، این بهبود در کارایی به معنای افزایش توان مصرفی یا تولید گرمای بیشتر نیست. در واقع، M5 میتواند همان سطح عملکرد M4 را با مصرف انرژی کمتر ارائه دهد. برای دستیابی به حداکثر عملکرد (Peak Performance)، سیستم خنککننده (شامل فنها و هیتسینکها) در مک بوک پرو M5 بهینهتر عمل کرده و میتواند پایداری حرارتی (Thermal Throttling) را به تاخیر بیندازد. به طور خلاصه، در استفادههای روزمره، M5 خنکتر خواهد بود و در بارهای کاری سنگین، توانایی بیشتری در مدیریت گرما و حفظ عملکرد پایدار دارد.
آیا برای استفادههای معمولی (دانشجویی، اداری و وبگردی)، ارتقا به M5 ضروری است؟
خیر، ارتقا به M5 برای این نوع کاربریها ضروری نیست و توجیه اقتصادی ندارد. برای کارهای سبک مانند وبگردی، استفاده از ابزارهای آفیس، مدیریت ایمیل، پخش ویدیو و کارهای دانشجویی، قدرت پردازشی مک بوک پرو M4 کاملا کافی و حتی فراتر از نیاز شما است. مدلهای M4 در حال حاضر با تخفیفهای خوبی در دسترس هستند و خرید آنها میتواند صرفهجویی قابل توجهی در قیمت مک بوک پرو برای شما به همراه داشته باشد.